Pagsusuring Ponolohikal, Morpolohikal, at Sintaksis ng Pasalitang Filipino at Waray sa mga Paaralang Sekundaryang Pampubliko ng Catbalogan
Keywords:
Polohikal, Morpolohikal, Sintaksis, Filipino, WarayAbstract
Nilayon sa pag-aaral na ito na suriin ang ponolohokal, morpolohikal, at sintaksis ng pasalitang Filipino at Waray ng paaralang Sekundaryang Pampubliko ng Catbalogan sa taong panuruan 2005-2008. Ginamit ang palarawang pagsusuri sa pagsagawa ng linggwistikang pagsusuri sa ponolohikal, morpolohikal at sintaksis ng pasalitang Filipino at Waray sa Paaralang Sekundaryang Pampubliko ng Catbalogan City. Batay sa kinalabasan ng pag-aaral, and mga rekomendasyon na magagawa ng mananaliksik upang mapayabong ang wikang Filipino at Waray sa mga katutubong tagapagsalita ay ang mga sumusunod: Una, magkaroon pa ng malawakang pag-aaral hinggil sa dayalektong Waray sa ponolohikal, morpolohikal at sintaksis na katangian upang mapabilang ang talasalitaang Waray sa pagtuturo ng wikang Filipino. Ikalawa, gamitin ang mga salitang Waray sa pagpapakahulugan sa wikang Filipino na may kahirapan unawain ang salita sa pagtuturo. Ikatlo, bumuo ng diksyunaryong Filipino-Waray upang mas lalong matuto at makaunawa ang mga mag-aaral na Waray sa wikang Filipino. Ang paghahambing ng katangian ng pasalitang Filipino at Waray ng mga mag-aaral at guro ayon sa ponolohikal, morpolohikal at sintaksis. Masasabing pareho ang pasalitang Filipino at Waray ng mga mag-aaral at guro sa ponolohikal at sintaksis na katangian ngunit magkaiba naman sila sa morpolohikal na katangian kung kaya’t mas lalong pag-aaralan ang morpolohikal na katangian ng Filipino at waray. Sa pagsusuring ponolohikal, morpolohikal at sintaksis ay malaki ang maitutulong nito sa mga katutubong tagapagsalita ng wikang Waray.
References
BIBLIOGRAPIYA
AKLAT
Abad, Marietta A., et al. Filipino Bilang Tanging Gamit sa Pagtuturo. Quezon City, Philippines: New Galaxie Lithographic Arts and Printing Press, 2001.
Arrogante, Jose C. et al. Kakayahan sa Pakikipagtalastasang Pangkolehiyo. Binagong Edisyon; Quezon City, Philippines: Grandwater Publication and Research Corp., 1999.
Balazo, Illuminada C., et al. Wika at Panitikan IV. Quezon City, Philippines: JGM & S Corp., 1999.
Bloomfield, Leonard. Language. Los Angeles, California, U.S.A.: Henry Cole Co., 1917.
Coronel, Gregorio et al. Statistics for University Students. Philippines: National Bookstore, 2004.
Garcia, Alipio A. Guide to Thesis Writing. Quezon City, Philippines: Rex Printing Co., Inc., 2002.
Llamson, Teodoro A. Handbook of Philippine Language Groups. Quezon City, Philippines: Ateneo Manila University Press, 1994.
Matute, Genoveva. Filipino sa Bagong Panahon. Manila, Philippines: National Bookstore Inc., 1987.
Penida, Ponciano B. Diksyunaryong Filipino. Sentenyal Edisyon; Manila, Philippines: Komisyon ng Wikang Filipino, Bertan Press, 1998.
Penida, Ponciano B. Wikang Filipino sa Larangang Akademiko, Komisyon ng Wikang Filipino. Manila, Philippines: Bertan Press, 1998.
Santiago, Alfonso et al. Makabagong Balarilang Filipino. Binagong Edisyon; Manila, Philippines: Rex Bookstore, 2003.
Terer, Alicia S. Diksyunaryong Filipino-Tagalog. Manila, Philippines: Bertan Press, 2001.
B. MGA MAGASIN AT PERYODIKO
Ang Tambuli. “Ang Pananaliksik,” Makati City: Diwa Scholastic Press Inc., 2000
Departamento ng Edukasyon. “Patnubay sa Operasyunalisasyon ng Filipino sa Batayang Edukasyon sa Lebel Sekondari,” DepEd, Complex, Meralco Avenue, Pasig City.
The Philippine Journal of Education. “Ang Manila Wika,” 2004.
C. DI-NALATHALANG MATERYAL
Bulan, Fermina D. “Kasanayang Ponolohikal ng mga Mag-aaral sa Ikaanim na Baitang: Batayan para sa Pagbuo ng mga Kagamitang Pampagtuturo sa mabisang pakikipagtalastasan”. Di-Nalathalang Tesis, SSPC, 2002.
Broto, Mindavilla B. “Systematical Variations in the Samar Leyte Dialects Their Implication to Language Engineering”. Di-Nalathalang Tesis, Leyte Normal University, 2000.
Calara, Llorietta P. “Paggamit ng Dalawa/Tatlong Wika sa mga klase sa Lungsod ng Angeles, Baguio Vacation Normal School, Di-Nalathalang Tesis, 1998.
Cardinas, Caroline C. “English, Filipino and the Mixed Code of English, Filipino - Samarnon as Media of Instruction in Selected Components of Natural Science sa University of Eastern Philippines”. Di-Nalathalang Dissertatsyon, University of Eastern Philippines, Catarman, Northern Samar, 2002.
Labendia, Alfredita J. “Ang Paggamit ng mga Salitang Kolokyal at Balbal at ang Antas Akademinko sa Filipino ng mga Estudyante sa Sekundarya, Samar State University”, Di-Nalathalang Tesis, 2007.
Moreno, Cresencia C. “A Proposed Instructional Materials on English Phonology for Grade VI”. SSPC, Catbalogan, Samar. Di-Nalathalang Tesis, 2000.
Otero, Marietta R. “Mga panlaping Makadiwa na Gamit ng mga Nagsasalita ng Barayto ng Filipino sa mga Pakikipag-ugnayang Harap-Harapan: Tungo sa Isang Filipino.” Di-Nalathalang Tesis, Unibersidad ng Pilipinas, Manila, 1988.
Piczon, Petrona B. “Elements of Modern Waray” Ateneo de Manila University, Manila, Di-Nalathalang Tesis, Unibersidad ng Pilipinas, Manila, 1988.
Villegas, Enedina. “Ponolohikal at Morpolohikal na Panghihiram ng Filipino sa Rehistro ng Agham at Matematika.” Di-Nalathalang Tesis, Unibersidad ng Pilipinas, Manila, 1988.
Viray, Renato. “Syntatic Structure of Bolinao.” Di-Nalathalang Tesis, Philippine Normal College, Manila, 1998.
D. IBA PANG MATERYAL
Glorier New Webster’s Dictionary. U.S.A.: Glorier Inc., 1992, Vol. I and II.
Resulta ng mga Pagsusulit, Pambansa, Panrelihiyon at Pansangay 2003, 2004, 2005.
Philippine Normal College. “Ponolohiya, Morpolohiya at Sintaksis ng Filipino,” Sangguni, 1990, Bilang I, Bolyum XI.
Philippine Normal College. “Forum Linggwistikang Pagsusuri sa mga Wika,” Hulyo-Agosto, 1990, Bilang I, Bolyum III.
Revisyon ng Alfabeto at Patnubay sa Ispeling ng Wikang Filipino, Komisyon sa Wikang Filipino. Manila, 2007.
Konstitusyon ng Republika ng Pilipinas. Divine Word University, Ang Paghiwa-hiwalay ng mga Diyalekto ng Waray sa Leyte at Samar, Leyte Samar Studies, 1985, Bilang I, Bolyum XIX.
